درس چهارم : برترین کمال

                                                                                                                 

آیات درس چهارم: طه(8) – انعام (79) – توبه (72)

                                                                  بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى ﴿8﴾ترجمه: خدايى كه جز او معبودى نيست [و] نامهاى نيكو به او اختصاص دارد (8)

پیام های آیه:

1- تسلّط خداوند بر هستى، رحيمانه است، نه جبّارانه. «الرّحمن على العرش استو

2- نزول قرآن جلوه‏اى از رحمانيّت و اقتدار خداوند بر هستى است. «تنزيلا ممن خلق... الرّحمن على العرش استوى»

 3- تسلّط خداوند بر همه‏ى هستى، يكسان است. <531>  «على العرش استوى»

 4- خداوند، هم آفريدگار هستى است و هم نگهدار و حاكم برآن. «خلق ... على العرش استوى»

 5 - خداوند بر تمام آنچه ديدنى و ناديدنى است، آگاهى و مالكيّت مطلقه دارد. «له ما فى السموات... و ما تحت الثّرى»

 6- يكى از راههاى جلوگيرى از منكرات، توجّه مردم به علم الهى بر پنهان و آشكار آنهاست. «يعلم السّر وأخفى»

 7- نام نيكو وزيبا چه در لفظ و چه در معنا، يك ارزش است و خداوند، هم خود جميل است و هم بهترين و نيكوترين نام‏ها را دارد. «له الاسماء الحُسنى».

 

آیه 79 سوره ی مبارکه ی انعام مورد بررسی قرار کرفت .

 

وَعَدَ اللّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ أَكْبَرُ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (توبه- 72)

 

ترجمه: خداوند به مردان و زنان با ايمان باغهايى وعده داده است كه از زير [درختان] آن نهرها جارى است در آن جاودانه خواهند بود و [نيز] سراهايى پاكيزه در بهشتهاى جاودان [به آنان وعده داده است] و خشنودى خدا بزرگتر است اين است همان كاميابى بزرگ (72)

پیام های آیه:

1 - زن و مرد، در برخوردارى از پاداش الهى، برابرند«وعداللَّه المؤمنين و المؤمنات»

 2- بزرگ‏ترين امتياز بهشت، خلود در آن وجاودانگى نعمت‏هاى آن است. «خالدين فيها»

 3- زندگى آخرت تنها معنوى نيست، بلكه مادّى وجسمانى است. «جنّات، مساكن طيّبة»

 4- مسكن خوب، وقتى ارزشمند است كه در منطقه‏ى خوب باشد. «مساكن طيّبة فى جنّات عدن»

 5 - از تمايلات طبيعى انسان به آب، سرسبزى، باغ، بوستان و منزل، در جهت گرايش به معنويت استفاده كنيم. «وعداللَّه... جنّات تجرى من تحتها الانهار...»

 6- لذّت‏هاى معنوى، بالاتر از لذّت‏هاى مادّىِ بهشت است. «رضوان من اللَّه اكبر»

 7- بهشت نيز درجات ومراتبى دارد. «جنّات‏تجرى، جنّات‏عدن ورضوان من اللَّه اكبر»

 8 - رسيدن به پاداش اخروى 

نکات متن:

1. هدف های پایان پذیر ارزش و اهمیت یکسان ندارند  .

2. هدف های اخروی هم درجات متفاوتی دارند  .

3. برخی از هدف ها به گونه ای هستند که رسیدن به آن ها مساوی است با رسیدن به هدف های دیگر  .

4. هر چه هدف ما برتر و جامع تر باشد نهال وجود ما پر بارتر و متناسب تر و زیباتر رشد خواهد کرد و به کمال خواهد رسید  .

5. خداوند مبدأو سرچشمه ی خوبی هاست . هر خوبی در این جهان و آن جهان از اوست  .

6. آدمی در ذات خود در جسنجوی سرچشمه ی خوبی ها و زیبایی هاست و تا به آن نرسد آرامش نخواهد یافت  .

7. پس مقصود و محبوب نهایی ما ذات مقدس خداوند است  .

8. اگر روح انسان بی نهایت طلب است ، شایسته است که تنها تقرب و نزدیکی به خدای بزرگ مقصد نهایی او باشد  .

9. تقرب به برترین محبوب و مقصود سهم بلند همتان کوشاست  .

10. حضرت ابراهیم (ع) به مردم آموخت که نباید به هدف های پایان پذیر دل بست بلکه باید روی به سوی کسی نمود که پایانی ندارد و خالق جهان آفرینش است . خدایی که سرچشمه ی خوبی ها و زیبایی ها است .

 

سوال های متن  :

1. آیا هدف های دنیایی و پایان پذیر ارزش یکسانی دارند ؟

خیر ارزش یکسانی ندارند به طور مثال اگر از انسان بخواهند میان سلامتی و داشتند یک خانه ی زیبا یکی را انتخاب کند با اندکی تفکر سلامتی را بر می گزیند و خانه ی زیبا را رها می کند  .

 

2. هدف های جامع چگونه هدف هایی هستند ؟

هدف های جامع به گونه ای هستند که هدف های دیگر را هم در بر دارند و رسیدن به آن ها مساوی با رسیدن به هدف های دیگر هم هست . به طور مثال یک کوهنورد علاوه بر این که یک ورزشکار است سلامتی جسمانی نیز دارد . استقامت خوبی کسب کرده . از مشاهده ی مناظر طبیعی کوهستان هم لذت می برد  .

 

3. هدف های برتر و جامع تر چه فایده ای دارند ؟

استعدادهای بیشتری را در برمی گیرند . نهال وجود مارا پر بارتر و متناسب تر و زیباتر رشد خواهند داد و به کمال خواهند رساند  .

 

4. ویژگی های هدف های دنیایی و آخرتی را بنویسید . ( با توجه به قرآن  )

1) آن چه خدایی است پایان ناپذیر و همیشگی است  .

2) آن چه خدایی نیست نابود شدنی است  .

3) خوبی های این جهان کالای اندکی بیش نیست  .

4) آنچه نزد خداست برتر و پایدارتر از خوبی های این جهان است  .

5) پاداش های دنیا و آخرت همه از سوی خداست  .

6) برترین پاداش برای انسان خشنودی خداست  .

 

5. مبدأ خوبی ها کیست چرا ؟

خداوند مبدأ و سرچشمه ی خوبی هاست زیرا هر خوبی در این جهان و در ؟آن جهان از اوست  .

 

6. گمشده ی انسان چیست ؟

آدمی در ذات خود درجست و جوی سرچشمه ی خوبی ها و زیبایی هاست و تا به آن منبع و مبدأ دست نیابد آرامش نیافته و تز پای نخواهد نشست . پس مقصود و محبوب نهایی ما ذات مقدس خداوند است  .

 

7. تقرب به خدا نصیب چه کسانی می شود ؟

این مقصد ،همت بزرگ و اراده ی محکم می طلبد . تقرب به برترین محبوب و مقصود مهم بلند همتان کوشاست .

 

اندیشه و تحقیق  :

1. پیام های اصلی را به ترتیب زیر می باشد:

1-هدف های جامع به گونه ای هستند که رسیدن به آن ها مساوی با رسیدن به هدف های دیگر است .

2-هر چه هدف ما جامع تر باشد وجود ما پربارتر و زیباتر رشد خواهد کرد .

3- خداوند مبدأ همه خوبی هاست زیرا هر خوبی که در این جهان باشد از اوست .

4- انسان در ذات و سرشت خود به دنبال مبدأ خوبی ها و کمال ها است و تا به آن نرسد آرامش نخواهد یافت .

5- مبدأ همه ی کمال ها و خوبی ها خداست و بنابراین انسان موجود خداجوست .

6- تقرب به برترین محبوب و مقصود سهم بلند همتان کوشاست .

2. بزرگی انسان ها و عظمت زندگی آن ها به چه چیزی بستگی دارد ؟ چرا ؟

بزرگی انسانها به هدف ها و دل بستگی های آنها بستگی دارد . انسانهای بزرگ مقاصد بزرگ دارند . زیرا آنا با اندیشه خود دریافته اند که امور دنیایی چون زود گذر و فانی هستند قابل دل بستن نیستند بنابراین بدنبال هدف باقی و ابدی که منشأ همه کمال ها و زیبایی هاست رفته اند  .

3. عبارت های زیر را تکمیل کنید :

الف ) اگر دل بستگی هایم را درست انتخاب کنم و هر یک را از امور برتر قرار دهم . درخت وجود من پربارتر و متناسب تر و زیباتر رشد خواهد کرد .

ب ) برترین محبوب ذات مقدس خداوند است زیرا او مبدأ هستی ئ سرچشمه ی همه ی خوبی هاست  .

4. چه ارتباطی کیان درس اول و درس چهارم برقرار است ؟

در درس اول در مورد حضرت ابراهیم (ع) دیدم که او از معبودی که غروب و افول می کند بیزاری می جوید و رو به سوی خالق آسمانها و زمین می آورد . در درس چهارم همین مطلب تحلیل شده است . انسان ذاتاموجود کمال جوست و تا به کمال مطلق نرسد آرام نمی گیرد و خداوند مبدأ و سرچشمه ی همه ی خوبی هاست چون آن ها را خلق کرده است . پس مقصود و مطلوب انسان خداست .