درس ششم : صفات خدا در کلام خدا

 

آیات درس ششم: سوره ی مبارکه «یس» آیات 33تا 40

 

                        بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَآيَةٌ لَّهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ ﴿33﴾

و زمين مرده برهانى است براى ايشان كه آن را زنده گردانيديم و دانه از آن برآورديم كه از آن مى‏خورند

پیام های آیه:

1- هر دانه و گياهى كه از زمين مى‏رويد، همچون مرده‏اى است كه در قيامت از

کور بر مى‏خيزد. (و آيه لهم)

2- براى اثبات حقّانيّت سخن خود به نمونه‏ها استدلال كنيم. (و آيه لهم)

3- بهترين دليل براى عموم مردم، آن است كه دائمى‏، عمومى‏، غير قابل انكار،

ساده و همه جايى باشد. (و آيه لهم الارض)

4- بهترين راه ايمان به معاد، دقّت در آفريده‏هاست. (الارض الميته احييناها)

5- بخش عمده‏اى از غذاى انسان را دانه‏هاى گياهى تشكيل مى‏دهد كه دقّت در

آنها راهى براى خداشناسى است. (و آيه.... حبّاً فمنه تأكلون)

 

وَجَعَلْنَا فِيهَا جَنَّاتٍ مِن نَّخِيلٍ وَأَعْنَابٍ وَفَجَّرْنَا فِيهَا مِنْ الْعُيُونِ ﴿34﴾

و در آن [زمين] باغهايى از درختان خرما و تاك قرار داديم و چشمه‏ها در آن روان كرديم (34)

پیام های تفسیری:

1- در تغذيه نقش اول با حبوبات و دانه‏هاست و سپس ميوه‏ها. (اخرجنا منها حَبّاً...

جعلنا فيها جنّات)

2- وظيفه انسان در برابر نعمت‏ها، معرفت و شكر است. (خداوند زمين مرده را

زنده مى‏كند و گياهان و ميوه‏ها را در دسترس قرار مى‏دهد تا انسان بخورد و

شكر كند.) (ليأكلوا من ثمره...أفلا يشكرون)

3- توليد فرآوره‏هاى مختلف از ميوه‏ها، مورد پذيرش قرآن است. (و ما عملته

ايديهم)

4- بيان نعمت‏ها، سبب ايجاد روح شكرگزارى در انسان است. (أفلا يشكرون)

 

لِيَأْكُلُوا مِن ثَمَرِهِ وَمَا عَمِلَتْهُ أَيْدِيهِمْ أَفَلَا يَشْكُرُونَ ﴿35﴾

تا از ميوه آن و [از] كاركرد دستهاى خودشان بخورند آيا باز [هم] سپاس نمى‏گزارند (35)

پیام های آیه :

1- در تغذيه نقش اول با حبوبات و دانه‏هاست و سپس ميوه‏ها. (اخرجنا منها حَبّاً...

جعلنا فيها جنّات)

2- وظيفه انسان در برابر نعمت‏ها، معرفت و شكر است. (خداوند زمين مرده را

زنده مى‏كند و گياهان و ميوه‏ها را در دسترس قرار مى‏دهد تا انسان بخورد و

شكر كند.) (ليأكلوا من ثمره...أفلا يشكرون)

3- توليد فرآوره‏هاى مختلف از ميوه‏ها، مورد پذيرش قرآن است. (و ما عملته

ايديهم)

4- بيان نعمت‏ها، سبب ايجاد روح شكرگزارى در انسان است. (أفلا يشكرون)

سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا يَعْلَمُونَ ﴿36﴾

ترجمه: پاك [خدايى] كه از آنچه زمين مى‏روياند و [نيز] از خودشان و از آنچه نمى‏دانند همه را نر و ماده گردانيده است (36)

پیام های آیه:

1- تشكر ما نشانه رشد ما است، او نيازى به شكر ما ندارد. (أفلا يشكرون سبحان

الّذي)

2- قانون زوجيّت در مخلوقات را به ذات الهى سرايت ندهيد، او يكتا و بى نظير

است. (سبحان الّذى خلق الازواج)

3- آفريدن‏ها و آفريده‏ها، نشانه‏ى قدرت، اراده و حكمت اوست، نه نشانه‏ى نياز

و وابستگى او. (سبحان الّذى خلق الازواج)

4- پيدايش دانه و ميوه، از طريق قانون زوجيّت است. (من ثمره... خلق الازواج كلها)

5- انسان در مسائل جسمى‏و جنسى در رديف ديگر موجودات است. (مما تنبت

الارض و من انفسهم)

6- در هستى موجوداتى است كه نحوه زوجيّت آنها براى بشر ناشناخته است.

(خلق الازواج كلّها... مما لا يعلمون)

 

وَآيَةٌ لَّهُمْ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهَارَ فَإِذَا هُم مُّظْلِمُونَ ﴿37﴾                                                                                                            ترجمه :و نشانه‏اى [ديگر] براى آنها شب است كه روز را [مانند پوست] از آن برمى‏كنيم و بناگاه آنان در تاريكى فرو مى‏روند (37)

 

وَالشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ ﴿38﴾                                                                           

ترجمه :و خورشيد به [سوى] قرارگاه ويژه خود روان است تقدير آن عزيز دانا اين است (38)

 وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ ﴿39)                                                                                                                 و براى ماه منزلهايى معين كرده‏ايم تا چون شاخك خشك خوشه خرما برگردد (39)

لَا الشَّمْسُ يَنبَغِي لَهَا أَن تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ ﴿40﴾

نه خورشيد را سزد كه به ماه رسد و نه شب بر روز پيشى جويد و هر كدام در سپهرى شناورند (40)

 

پیام های تفسیری:

1- شب، از نشانه‏هاى قدرت و حكمت الهى است. (آيه لهم الليل)

2- يك برنامه ثابت در طول تاريخ، آن هم بدون خلل نشانه‏ى وجود حسابگرى

حكيم و عليم است. (ذلک تقدير العزيز العليم)

3- پيدايش شب و روز تصادفى نيست، كار خداست. (نسلخ منه النهار)

4- مدار حركت خورشيد و ماه طورى طراحى شده كه هرگز به يكديگر برخورد

نمى‏كنند و در ايجاد شب و روز خللى وارد نمى‏شود. (لا الشمس ينبغى لها ان

تدرک القمر)

5- بر خلاف نظريه ثابت بودن خورشيد، قرآن خورشيد را داراى حركت

مى‏داند، آن هم حركت جهت دار. (تجرى لمستقرّ لها)

6- در نظم حاكم بر هستى احدى نمى‏تواند اخلال كند. (تقدير العزيز...)

7- تشبيهات قرآن كهنه شدنى نيست. حركت ماه به حركت خوشه خرما تشبيه

شده است. (عاد كالعرجون القديم)

8- همه‏ى كرات در مدار خود در حركتند. (كلّ فى فلک يسبحون)

9- حركت كرات در مدار خود با سرعت است. «(يسبحون» يعنى شناى سريع)

 

  نکات متن:

1. این جهان آیت و نشانه ی اوصاف الهی است  .

2. هر خیر و کمالی در جهان از خیر و کمال خداوندی که آفریننده ی آن است سرچشمه گرفته است  .

3. انسان و جهان نشانه های حکمت ، قدرت ، علم ، رحمت و ... الهی است  .

4. قرآن می فرماید : در زمین برای اهل یقین نشانه هاست و نیز در خودتان ، آیا نمی نگرید؟